Het Westen verliest controle over de goudprijs

Geschreven door Daan Wesdorp
Marketeer bij The Silver Mountain

Er heeft zich een belangrijke verschuiving in de wereldwijde goudmarkt plaatsgevonden. Het oosten heeft de goudprijs opgedreven, voornamelijk eind 2022 en de eerste maanden van 2023. Hierdoor is het lang bestaande prijszettingsvermogen van het Westen doorbroken, want tot voorkort had vooral het Westen invloed op de goudprijs.

Van eind 2022 tot juni 2023 steeg goud met 17%, ondanks redelijk stabiele reële rentetarieven en netto verkoop door westerse instellingen. Hoogstwaarschijnlijk hebben de oostelijke centrale banken en de vraag vanuit Turkse en Chinese particulieren de vraag naar goud verhoogd, en hiermee de prijs.

Ongeveer negentig jaar lang zag de goudmarkt een consistente trend van bovengrondse goudstromen tussen het Westen en Oosten, synchroon met de dalende en stijgende goudprijs. Westerse instellingen bepalen de prijs van goud en kopen uit het Oosten in bullmarkten, terwijl op bearmarkten het Westen haar goud verkocht aan het Oosten. De laatste vijftien jaar was de belangrijkste reden voor westerse instellingen om goud te kopen of verkopen de 10-jaars TIPS-rente, dat de verwachte 10-jaars reële rente van Amerikaanse staatsobligaties weerspiegelt.

Voorheen werd de fysieke goudprijs voornamelijk bepaald op de London Bullion Market en in mindere mate in Zwitserland. In London kan de goudhandel in drie categorieën worden onderverdeeld: directe transacties in grote staven (gewicht van 400 oz), handel in grote baren via Exchange-Traded Funds (ETF’s) en arbitragehandel die profiteerde van prijsverschillen tussen COMEX-features en Londense spotprijzen.

Voorheen waren de TIPS-rente, de Britse netto goudimport, westerse ETF-posities en de open rente van COMEX allemaal gecorreleerd met de goudprijs. Totdat de oorlog in Oekraïne uitbrak eind februari 2022. Gegevens tonen aan dat de goudprijzen steeds minder gecorreleerd zijn met reële rentetarieven, wat suggereert dat de invloed van Londen op de goudprijs afneemt.

Turkije en China zijn naar voren gekomen als belangrijke spelers die de goudprijs opdrijven. In januari 2023 bereikte de netto goudinvoer van Turkije een hoogtepunt, dit kwam door de Turkse lira die devalueerde waardoor burgers investeerden in goud. Ook China toonde sterkere netto importen eind 2022 en begin 2023. Hoewel de Chinezen doorgaans prijsgevoelig zijn, was de netto-import naar het vasteland verrassend sterk in november en december 2022, maar ook in februari en maart 2023.

Ook zijn er aanwijzingen dat centrale banken in het Oosten mogelijk in het geheim goud kopen. Dit wordt aangegeven door een discrepantie tussen de driemaandelijkse schattingen van de World Gold Council en wat centrale banken rapporteren aan het IMF. Centrale banken doen dit in het geheim, omdat anders de prijs buitensporig zou stijgen waardoor ze minder waar voor hun geld krijgen.

De meest logische verklaring voor het recente gedrag van goud is een combinatie van verborgen aankopen door centrale banken uit opkomende markten en een sterke particuliere vraag in Turkije en China. Daarnaast is het mogelijk dat de schattingen van de WGC over de geheime aankopen door centrale banken te laag zijn, aangezien deze schattingen daalden tijdens de prijspiek eind 2022 en begin 2023.

Als het Oosten meer controle krijgt over de goudprijs, zou het metaal een centralere rol kunnen spelen in het internationale monetaire systeem. Het is nog maar de vraag of het Westen de controle over de goudprijzen zal herwinnen of dat dit een blijvende verschuiving is. Het antwoord zal gevolgen hebben, niet alleen voor de goudmarkt maar ook voor de wereldwijde economische stabiliteit.

Daan Wesdorp
Marketeer bij The Silver Mountain

The Silver Mountain is in 2008 opgericht door Rolf van Zanten. Bij de oprichting hadden wij een helder doel voor ogen: het aankopen van fysiek zilver en goud op een toegankelijke, veilige en transparante manier mogelijk maken.

Met trots kunnen wij zeggen dat we inmiddels uitgegroeid zijn tot Nederlands grootste en meest betrouwbare bullion dealer online. Op de edelmetaalmarkt bieden wij een full-service dienstverlening aan voor de  aankoop, verkoop en opslag van uw edelmetalen. Dat is ook te zien aan onze reviews.